AKTUALNOŚCI
GALERIA SZTUKI POLSKIEJ XX WIEKU
Paweł Giergoń    17.01.2005

W Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie powoli dobiega końca remont umiejscowionej na II piętrze Galerii Sztuki Polskiej XX wieku. Termin zakończenia prac budowlanych i wykończeniowych planowany jest na 5 marca 2005. Następny etap prac obejmuje działania aranżacyjne czyli wyposażenie Galerii w elementy wizualne, siedziska i postumenty oraz umieszczenie dzieł sztuki. Przewidywany termin zakończenia wszystkich prac i otwarcia Galerii to druga połowa października 2005 roku. Ogromnym i skomplikowanym przedsięwzięciem była ukończona właśnie budowa nowej rozdzielni klimatyzacji pomieszczonej na dachu Gmachu Głównego Muzeum Narodowego w Krakowie. Galeria w nowoczesnej aranżacji wykonanej według projektu profesora Adama Brinkena umożliwiać będzie odbiór dzieł sztuki w wygodnych, klimatyzowanych przestrzeniach wyposażonych - podobnie jak zachodnie muzea i galerie - w profesjonalne oświetlenie, projektory skaner-spot, wewnętrzny monitoring telewizyjny, systemy sygnalizacji włamania i napadu, dźwiękowy system ostrzegawczy i system indywidualnego zabezpieczenia zbiorów. Zwiedzający, także niepełnosprawni, dostaną się na II piętro z pomocą nowoczesnej i szybkiej, komfortowej, przeszklonej windy.

Galeria Sztuki Polskiej XX wieku jest największą tego typu stałą prezentacją muzealna w Polsce pokazującą w sposób problemowy (w wyborze ponad 400 dzieł) główne nurty dwudziestowiecznej sztuki polskiej. Cztery duże salony dedykowane są najwybitniejszym polskim indywidualnościom - Stanisławowi Wyspiańskiemu, Oldze Boznańskiej, Tadeuszowi Kantorowi i Andrzejowi Wróblewskiemu, a dwa małe - Xaweremu Dunikowskiemu oraz Marii Jaremie. Dwie części ekspozycji akcentują najważniejsze na gruncie Krakowa i Polski zjawiska, stąd nazwy: Galeria Młodej Polski i Galeria Grupy Krakowskiej. W dwóch pasażach z antresolami spotyka się sztuka dwudziestolecia międzywojennego z dziełami z lat 80. i 90. XX wieku, z wyraźnym zaakcentowaniem dwóch nurtów (o wielu obliczach): figuratywnego i geometrycznego. Trzon ekspozycji, a zarazem jej chronologiczny początek, stanowią prace artystów Młodej Polski, w większości związanych z Krakowem, eksponowane w Galerii Młodej Polski, Salonie Wyspiańskiego oraz Salonie Boznańskiej. To najlepsza polska kolekcja sztuki tego okresu. Obejmuje kompozycje Witolda Wojtkiewicza (m.in. Fantazja, 1906 i Medytacje, 1908), dzieła Wojciecha Weissa (m.in. Demon, 1904), obrazy Józefa Pankiewicza (m.in. Łabędzie w nocy, 1896, Dziewczynka w czerwonej sukience, 1897), tatrzańskie pejzaże Leona Wyczółkowskiego, a także portrety jego pędzla, prace Władysława Ślewińskiego (jak Czesząca się, 1897), Bajkę zimową (1904) i pejzaże Ferdynanda Ruszczyca, symboliczne kompozycje Jacka Malczewskiego (Autoportret w białym stroju, 1914). Szczególną rangę ma duży zbiór obrazów Olgi Boznańskiej (m.in. słynna Dziewczynka z chryzantemami, 1894), któremu towarzyszą dzieła Tadeusza Makowskiego. Odrębne miejsce w Salonie Boznańskiej zajmują pejzaże Jana Stanisławskiego i jego szkoły (Józefa Czajkowskiego, Stanisława Kamockiego czy Henryka Szczyglińskiego) oraz kolorystów i artystów z Komitetu Paryskiego. Do najważniejszych młodopolskich dzieł prezentowanych w Galerii należą monumentalne projekty witraży Stanisława Wyspiańskiego - słynne Kartony Wawelskie - oraz kompozycje Józefa Mehoffera projektowane jako witraże dla katedry we Fryburgu w Szwajcarii. Cenne uzupełnienie galerii malarskiej stanowi kolekcja rzeźby modernistycznej z najważniejszymi dziełami Xawerego Dunikowskiego, Konstantego Laszczki, Stanisława Kazimierza Ostrowskiego, Wacława Szymanowskiego. Generację artystów działających w dwudziestoleciu międzywojennym przybliżają prace Formistów (Leona Chwistka, Tytusa Czyżewskiego, Zbigniewa Pronaszki). Stanowią one wprowadzenie do prezentacji powojennych już dzieł abstrakcji geometrycznej: Jana Berdyszaka, Adama Marczyńskiego czy Jana Pamuły. Tę część ekspozycji zamyka twórczość przedstawicieli awangardy dwudziestolecia międzywojennego: Katarzyny Kobro, Henryka Stażewskiego i Władysława Strzemińskiego, oraz końca XX wieku. W Salonie Kantora spotyka się malarstwo Stanisława Ignacego Witkiewicza (Witkacego) z twórczością Tadeusza Brzozowskiego, Andrzeja Pawłowskiego i oczywiście Tadeusza Kantora. W Galerii Grupy Krakowskiej wyeksponowano obrazy: Stanisława Fijałkowskiego, Kazimierza Mikulskiego, Jerzego Nowosielskiego, Jonasza Sterna i Jerzego Tchórzewskiego oraz rzeźby Jerzego Beresia, Wandy Czełkowskiej i Marii Pinińskiej-Bereś. W Salonie Andrzeja Wróblewskiego dzieła artysty wystawione zostały razem z płótnami twórców grupy Wprost oraz warszawskiej GRUPPY. Odrębne miejsce zajmują prace graficzne i malarskie Jerzego Panka oraz jego deski drzeworytnicze-jak reliefy.



redakcja|nota prawna
© 2003-2024 sztuka.net   Wszelkie prawa zastrzeżone.