 |
|
Profesor Józef Hałas należy do czołówki tych twórców polskich, którzy związani są ze środowiskiem wrocławskiej ASP. Artysta niezwykle aktywny, w ciągu półwiecza swej drogi artystycznej z ogromna konsekwencją realizował własne dzieło w myśl słów, iż "piękno mieści się w dążeniu do pełnej wypowiedzi". Począwszy od pierwszych prac, gdzie tematem pierwotnym jest pejzaż, poprzez Figury, w których po raz pierwszy obserwujemy syntezę kształtów i barw, zamysł artystyczny stale poddawany był twórczej dogłębnej analizie. Przy czym klarowanie idei dokonywało się począwszy od połowy lat 60-tych. Wiele z tych pierwszych prac bliskie jest sztuce dzieci. Hałas zachował zresztą do dziś to dziecięce, uwrażliwione widzenie świata, pozwalające bawić się najprostszymi formami, składając je w piony, skosy, krzyże? Niejednokrotnie malarstwo Hałasa porównuje się do, kojarzonego przecież także z malarstwem najmłodszych, wielkiego Paula Klee. W twórczości Józefa Hałasa przemożną rolę, jak pisze we wstępie do katalogu "Józef Hałas. Malarstwo i rysunek" Mariusz Hermansdorfer, odgrywa nie materia - lecz duch, nie struktura organiczna - lecz promieniująca z niej aura. Tą wyjątkową aurą otoczona jest niewątpliwie Góra, jeden z pierwszych motywów, który pojawia się ponownie po latach, wzbogacony przemyśleniami, dojrzały, zdecydowanie bardziej odważny kolorystycznie.
Ewoluują również Piony i skosy, których elementy obecne są w późniejszych obrazach w syntetycznej, wysublimowanej formie. Główną rolę gra tutaj oszczędna organizacja płaszczyzny liniami pionowymi, ukośnymi czy układami punktów podkreślona wyrazistą grą kolorów. Przyjmując słowa artysty: "chciałbym być w równowadze między sztuką a odbiciem z życia, z natury. Także w równowadze między intuicją a świadomością, (...) spontanicznością a logicznym namysłem" - Gwasze kieszonkowe są najlepszą ilustracją tychże słów. Inspirowane formami z natury, formami organicznymi, mają w sobie też element przypadkowości, element hazardu, tak bardzo właściwy naturze. Sam artysta często podkreśla znaczenie przypadku w malarstwie, mówiąc: "na preparowanym papierze maluję oparte na przypadku i zniszczeniu klimaty kolorystyczne. Zniszczenia powstają przez składanie gwaszy, co zostawia pewien kościec konstrukcyjny". Nazwa Gwasze kieszonkowe pochodzi więc od rzeczywistego zjawiska w pracy artysty: swoje prace zdarza mu się przechowywać w kieszeniach. Oszczędne, ale zdecydowane kompozycje powracają w Najważniejszych słowach. Mimo syntetycznych form, wyraziste nasycenie barw tworzy szczególna atmosferę intymnej wypowiedzi otwierając przed widzem szczególny świat słów najistotniejszych i najważniejszych obrazów.
Dzieła Józefa Hałasa były pokazywane na z górą 300 wystawach indywidualnych oraz kilku retrospektywach. Jego twórczość jest szczególnie ceniona we Wrocławiu, czego wyrazem są tworzone prywatne kolekcje prac profesora, niektóre z nich udostępniane szerszej publiczności (Gabinet 31, Kamieniczka Małgosia). Reprezentatywny i największy zbiór prac artysty posiada Muzeum Narodowe we Wrocławiu. W tym roku profesor Józef Hałas obchodzi 50-lecie pracy twórczej.
Muzeum Narodowe we Wrocławiu, Pl. Powstańców Warszawy 5, 50-153 Wrocław. Kontakt: www.mnwr.art.pl
|