 |
|
| KRAKÓW - MUZEUM NARODOWE |
|
| Zbigniew Libera - Szczęśliwi, niewinni i bezduszni |
|
| 19.11.2010 - 31.03.2011 |
 |
|
Wystawa Zbigniewa Libery jest pierwszą prezentacją prac tego artysty w naszym Muzeum. Cykl fotografii The Gay, Innocent and Heartless, w którym odnaleźć można wiele wątków podejmowanych przez artystę od momentu jego debiutu w latach 80. minionego wieku (takich jak m.in. wpływ mediów masowych na ludzką tożsamość), doskonale współgra z muzealnymi zbiorami - nośnikami znaków i symboli kształtujących poczucie narodowej przynależności. Dlatego pierwszą prezentację tego dzieła w Muzeum Narodowym w Krakowie zdecydowaliśmy się zorganizować w Galerii "Broń i Barwa w Polsce", zmierzając w ten sposób do podkreślenia wieloznacznego związku sztuki Zbigniewa Libery z szeroko rozumianą kulturą wizualną, szczególnie tą odnoszącą się do wojennego rzemiosła.
Twórczość Zbigniewa Libery (ur. 1959) przedstawiano już na przekrojowych prezentacjach sztuki w latach 80. XX wieku. Jego prace, m.in. Jak tresuje się dziewczynki (1987), wyróżniały się krytycznym podejściem do władzy identyfikowanej nie tylko z opresyjnym systemem politycznym, lecz także metodami kształtowania ludzkiego umysłu w ogóle. W latach 90. XX wieku Libera zrealizował prace, które stanowią kanon polskiej sztuki współczesnej - np. Urządzenia korekcyjne, wśród których najbardziej znane jest Lego. Obóz koncentracyjny (1996). To jeden z pierwszych głosów krytycznych wobec produkowania nowego modelu człowieka w świecie posttotalitarnym. Libera w bezkompromisowy sposób odniósł się w Urządzeniach... do rytuałów, przedmiotów, znaków określających seksualną tożsamość oraz sposoby kształtowania pamięci w społeczeństwie konsumpcyjnym.
Analiza wizualnej reprezentacji historii i jej wpływu na pamięć i ludzką tożsamość pojawia się także w pracy The Gay, Innocent and Heartless, która w odróżnieniu od Pozytywów nie odnosi się do konkretnych medialnych przedstawień. Opiera się ona na kulturowych wyobrażeniach zaszczepianych w naszej świadomości już od dzieciństwa. Projekt, którego tytuł pochodzi z książki Jamesa M. Barriego Piotruś Pan i Wendy, tworzy seria inscenizowanych zdjęć przedstawiających bliżej nieokreślony oddział na tajemniczej górskiej wyprawie. W książce stanowiącej ostateczny efekt projektu Libery opublikowane są reprodukcje fikcyjnego artykułu w "National Geografic", z którego dowiedzieć się możemy, że Szczęśliwi, niewinni i bezduszni to guerilla młodzieńców walczących o wolność, na którą natknął się archeolog David Gorgos oraz fotograf - Zbigniew Libera - podczas wyprawy na Madagaskar. W książce znalazły się zdjęcia pisanego odręcznie fikcyjnego dziennika partyzantów. Całości dokumentacji tej wyobrażonej historii dopełniają wybrane przez artystę cytaty z prozy Williama S. Burroughsa mówiące o utopijnej krainie wolnej od zakazów mieszczańskiego społeczeństwa oraz fragmenty Mojej rewolucji Ernesto Che Guevary, w której pisał on o urokach partyzantki i rewolucji proletariatu. Ta ostentacyjnie romantyczna historia skonstruowana przez Liberę z jednej strony uwodzi i skłania do rozwijania, z drugiej - prowokuje do krytycznego spojrzenia na to, co przedstawione. Otwarta na interpretację praca, jak zwrócił uwagę Piotr Piotrowski, nie jest naiwnym hołdem oddanym chłopięcym marzeniom o wspólnej leśnej przygodzie ani wyrazem nostalgii dorosłego mężczyzny za utraconą rewolucją i wieczną młodością. Libera poddaje raczej krytycznej refleksji tego rodzaju pragnienia. The Gay, Innocent and Heartless postrzegać można jako przewrotną grę z ideą męskiego braterstwa, wojennej przygody i wiecznej chwały. Artysta zwraca uwagę na symboliczne figury, determinujące ludzkie postępowanie, i ich wizualną reprezentację. Odnosi się do historii, sztuki, mediów i ich roli w konstruowaniu wyobrażeń, które stają się często bardziej realne niż rzeczywistość i bezpośrednio wpływają na nasze postępowanie. W pracy tej znaleźć można najważniejsze wątki w twórczości Libery, które jednocześnie on sam poddaje swoistej krytyce. Wywodzący się z anarchizującego środowiska "Kultury Zrzuty" artysta z pozycji klasyka wydaje się przyglądać sobie samemu po latach walki.
Muzeum Narodowe w Krakowie. Gmach Główny, al. 3 Maja 1
Galeria "Broń i Barwa w Polsce"
Kontakt: www.muzeum.krakow.pl
|
Wystawy aktualne | Archiwum wystaw 2003-2012
|
| |
|