 |
|
Dante Alighieri (1265-1321), włoski uczony, polityk, jeden z najwybitniejszych poetów w dziejach ludzkości. Nieśmiertelność zyskał dzięki Boskiej komedii, którą ukończył w 1321 roku. Było to pierwsze wielkie dzieło napisane w lingua volgare - kształtującym się narodowym języku włoskim, a nie w uniwersalistycznej łacinie. Wielbiciele talentu poety, w dowód uznania rangi dzieła, nazwali komedię boską. W Boskiej komedii Dante wskazuje ludzkości drogę moralnego odrodzenia się. Bohaterem utworu jest 35 letni poeta zagubiony wśród różnego rodzaju grzechów i wstrząsów tego świata, który postanawia odnaleźć słuszną drogę życiową. Poszukując jej, odbywa w 1300 r. trwającą około tygodnia podróż po 3 światach pozagrobowych: piekle, czyśćcu i raju. W wędrówce po piekle i czyśćcu towarzyszy Dantemu Wergiliusz, przewodniczką po raju jest ukochana poety - Beatrycze Portinari. W zaświatach panuje ład oparty na symetrii, symbolice i liczbie. Boska komedia w ogólnoświatowym dorobku zajmuje wyjątkową pozycję, stawia przed człowiekiem odwieczne, stale aktualne problemy. Inspiruje malarzy, muzyków, pisarzy i poetów, twórców kina, a portrety jej autora i ilustracje do Boskiej komedii zajmują ważne miejsce w historii sztuki światowej. Swoją wizję scen dantejskich przedstawił m.in. jeden z najoryginalniejszych artystów Salvador Dali (1904-1989) - indywidualista, który wypracował niepowtarzalny, rozpoznawalny styl. Jest on niezapomnianym malarzem płonących żyraf, miękkich zegarów, postaci z wysuwającymi się z ich ciał szufladami. Za największe osiągnięcie ilustratorskie Dalego uchodzi cykl Boska komedia. W latach 1951-52 namalował 102 akwarele do utworu, na początku lat 60. na zamówienie rządu włoskiego powstały według nich drzeworyty barwne. Wykonali je w ciągu czterech lat znani graficy - Raymond Jacquet i Jean Tarrico, opracowując do jednej ryciny często po 70 klocków; łącznie do całego cyklu wykonano 3500 matryc; cykl został wydany w latach 1960-61 i 1963 w Paryżu. Najpełniej spośród artystów polskich wizję Dantego udało się zilustrować Kostantemu Brandlowi (1880-1970), który tworzy odrealnione, pozostające na pograniczu jawy i snu ilustracje do Vita nuova, Stefanowi Mrożewskiemu (1894-1975), autorowi subtelnych przedstawień przeniesionych ze świata wyobraźni i Jerzemu Pankowi (1918-2001), który stworzył najbardziej uproszczoną, stojącą na pograniczu abstrakcji wizję Piekła. Ich interpretacje obok pełnego cyklu Dalego wchodzą w skład wystawy poświęconej Boskiej komedii.
Kontakt: www.zamek-lublin.pl
|