Założeniem ekspozycji, pomyślanej jako multimedialna instalacja, jest dialog postaw artystycznych czterech wybitnych twórców, których łączą studia krakowskie oraz fakt, iż swe różnorodne przesłania artystyczne przekazują także przy pomocy rozmaicie traktowanego warsztatu graficznego. Wystawa wpisuje się w cykl "Graficy z Krakowa", realizowany przez Muzeum Narodowe w Krakowie od 1996/1997 i prezentujący najwybitniejszych twórców wywodzących się ze środowiska krakowskiego. Podstawowymi elementami ekspozycji będzie projekcja audiowizualna, przestrzeń muzealna wraz ze swym złożonym kontekstem oraz udokumentowana klasycznym katalogiem konfrontacja twórczości czterech artystów. Wzajemne relacje tych elementów mają stworzyć "symboliczną i semantycznie wielowarstwową" instalację (z Eksplikacji do wystawy), gdzie owa tytułowa "redukcja" odnosi się zarówno do rzeczywistej przestrzeni, jak i wielowymiarowej i wieloaspektowej "przestrzeni" Universum, do którego tak często odnosi się sztuka twórców wystawy. Najstarszy z nich - Wojciech Krzywobłocki (ur. 1938), czynny w Wiedniu i Polsce, niemal od początków swej twórczości przekraczał granicę tradycyjnego rozumienia sztuki i istniejących niej podziałów na poszczególne dyscypliny. Posługuje się przekształconą w grafikę fotografią (serigrafia, fotodruki), tworzy obiekty przestrzenne, instalacje, anektuje także dla swych działań wideo. Odwołując się do sięgania w głąb obrazu i jego pierwotnej budowy operuje strukturami sieciowymi z rozedrganych, migocących siatek, łączącymi walor "eksperymentalnej inżynierii" z estetyzującym, poetyckim przesłaniem współdziałającym ze sferą emocji. Kontynuator nurtu w sztuce, który poszukuje syntez i dąży do uniwersalnego opisu. Wielowarsztatowym twórcą, czynnym od 1970 w Nowym Jorku, uznawanym za jednego z najwybitniejszych żyjących polskich artystów, którego prace znajdują się w najznaczniejszych światowych kolekcjach sztuki współczesnej jest Tadeusz Mysłowski (ur. 1943). Posługuje się fotografią, uprawia malarstwo, rzeźbę, grafikę i instalację. Jego prace są metaforą jednolitej całości świata. Do ogarnięcia Universum dąży poprzez badanie struktur plastycznych, w szczególności geometrycznych, odkrywanie ich sensu i przeobrażeń. W ten sposób badał np. strukturę krzyża. Łączy działania plastyczne z muzycznymi. Malarstwo, grafikę i rysunek uprawia Tadeusz Gustaw Wiktor (ur. 1946), zajmujący się również działalnością teoretyczną, której celem jest stworzenie ogólnej, fenomenologicznej teorii panobrazu. Jego sztuka, otwarta na Absolut, poddana geometrii i filozofii, odwołująca się do ikonicznych doświadczeń przeszłości, w strukturze swej próbuje doświadczać harmonii i równowagi, opartej na komplementarnej grze m.in. linii, pozytywu i negatywu. Przy geometrycznych rygorach i precyzji wykonania niesie pewną emocjonalność, wynikającą z ekspresyjnego działania niezwykle przemyślanej struktury obrazu. Najmłodszy z autorów - Jani Konstantinovski Puntos (ur. 1961), uprawia rysunek, malarstwo, grafikę, scenografię, instalację i multimedia. Niejako wbrew swemu wiekowi najsilniej związany jest z tradycją, zarówno w sensie warsztatu jak i odwoływań semantycznych. W swoich pracach przekłada doświadczenia kultury macedońsko-greckiej na graficzny język poliptyków, rozumianych jako cykliczne obrazowanie, dających wgląd w relacje i konteksty i stwarzających nowe możliwości interpretacyjne. Jego grafiki mają charakter palimpsestu, odkrywającego złożoność relacji między obrazami, pismem i fakturą, czemu służy doskonały, tradycyjny warsztat.
Wspólnie stworzona przez artystów instalacja, której autorzy na sposób silnie zindywidualizowany i wykraczający poza tradycyjnie rozumiany warsztat graficzny zajmują się problematyką o charakterze uniwersalnym oraz wpisanymi weń zagadnieniami czysto artystycznymi, stać się może interesującym wkładem w dyskusję na temat sztuki, jej relacji z tradycją oraz jej miejscem we współczesnym świecie. Jak bowiem wyznają "zaprojektowaną instalację traktują jako wielką metaforę życia bieżącego, która będzie ilustrować ich indywidualne wszechzwiązki tak artystyczne jak i społeczno-polityczne z dekadenckim czasem, w którym egzystują, czyli postmodernistycznym zamętem współczesnej epoki" (z Eksplikacji do wystawy). Kurator wystawy : Krystyna Kulig-Janarek. Muzeum Narodowe w Krakowie. Arsenał Muzeum Książąt Czartoryskich, ul. Pijarska 8. Kontakt: www.muz-nar.krakow.pl |