 |
|
| SZCZECIN - ZAMEK KSIĄŻĄT POMORSKICH |
|
| Sztuka propagandy, czyli 100 lat plakatu rosyjskiego |
|
| 12.02.2004 - 14.03.2004 |
| 12.02.2004 - 14.03.2004 |
|
 |
|
Plakat jest tą odmianą sztuki, która stosunkowo rzadko gości w salonach wystawowych, gdyż z założenia jest grafiką przeznaczoną do ekspozycji na murach i słupach. Jego zadaniem jest reklamować a to, poza pewnymi wyjątkami, ponadczasowość przekazu. Za to nieustannie pozostają aktualne jego walory artystyczne, które stawiają plakat na równi z innymi gatunkami sztuki. Przykładem niech tu będą prace tak słynnych autorów jak Henri Toulouse Lautrec, Andy Warhol, El Lissitzky czy Aleksander Rodczenko.
Rosyjski plakat to artystyczny fenomen w skali światowej. Jednych urzeka elegancją secesyjnej linii plakatów reklamowych końca XIX wieku, innych fascynuje o dwie dekady młodszym konstruktywistycznym krzykiem, ale w powszechnej świadomości utrwalony został w socrealistycznej redakcji. Wizerunki krasnoarmiejców, przodownic pracy, światłych komisarzy, którzy w lud niosą zapowiedź lepszej przyszłości stały się jedną z ikon XX wieku. Jednak rosyjski plakat był także niezwykłym zjawiskiem artystycznym, poligonem doświadczalnym rosyjskiej awangardy. Wraz z pojawieniem się sztuki plakatu do Rosji dotarła secesja - styl, który odnowić miał skostniałe schematy artystyczne. Artyści zaprzęgli wtedy piękno kobiety do reklamowania towarów i usług, informowania o wydarzeniach różnej natury - od imprez kulturalnych po targi urządzeń przemysłowych. Choć rosyjscy secesjoniści z uwagą przysłuchiwali się nowinkom płynącym z Paryża czy Wiednia, to swoje dzieła odziewali w kostium form rodzimych - odwoływali się do ruskiej obyczajowości i folkloru. (...) Jednak dopiero Rewolucja Październikowa nadała rosyjskiemu plakatowi rys niepowtarzalny. Nadchodzące wraz z nią przemiany społeczne narzuciły plakatowi szczególny język i sposób obrazowania. Stał się on środkiem agitacji, orężem jedynie słusznej ideologii. Nawoływał, instruował, uświadamiał i gromił. Towarzyszył mieszkańcom Kraju Rad nie tylko na ulicy, ale też w pracy, szkole, teatrze i na stadionie. Przełomowe znaczenie w jego ukształtowaniu mieli konstruktywiści: Lissitzky, Rodczenko, Majakowski, młodzi inteligenci, których porwał radykalizm Rewolucji Październikowej. Wybrali plakat, odmianę grafiki użytkowej, która układ plastyczny łączy z potrzebą dobitnego informowania i w dziesiątkach, setkach tysięcy drukowanych egzemplarzy wprowadza sztukę w obszar życia społecznego. Konstruktywiści by dotrzeć do szerokich rzesz odziali treści w najbardziej lapidarne i przekonujące formy. Sięgnęli po nowe techniki komponowania i ekspresji. Upowszechniony przez nich kolaż i fotomontaż stały się podstawą warsztatu przyszłych nie tylko rosyjskich plakacistów. (...)
Na wystawie, przygotowanej w oparciu o zbiory Rosyjskiej Biblioteki Narodowej w Moskwie zgromadzonych zostało 120 plakatów przekrojowo ukazujących dzieje tej dyscypliny od secesyjnych początków, przez czasy rewolucji i wojny, trudy budowy socjalizmu, podbój kosmosu aż po czasy pierestrojki. Jest to zbiór plakatów intrygujących, niejednokrotnie klasycznie pięknych, lecz czasem prawdziwie groźnych. (Agata Saraczyńska, z materiałów tow. wystawie)
Zamek Książąt Pomorskich, ul. Korsarzy 34, 70-540 Szczecin.
Kontakt: www.zamek.szczecin.pl |
Wystawy aktualne | Archiwum wystaw 2003-2012
|
| |
|