 |
|
Wystawa Rafała Bujnowskiego w BUNKRZE SZTUKI jest wyrazem szczególnego spojrzenia, na dzieła tego, wciąż zaliczanego do młodych, ale artystycznie już bardzo dojrzałego, twórcy. Obrazy tworzone na przestrzeni ostatnich pięciu lat przez byłego członka Słynnej Grupy Ładnie, który wrócił ostatnio z odbywanego w ramach Art in General stypendium w Nowym Jorku, są szczególnym przypadkiem analizy malarstwa. Wystawa zostanie przeniesiona do Kunstverein für die Rheinlande und Westfalen w Düsseldorfie [7 maja - 11 czerwca 2005] i włączona w program Roku Polskiego w Niemczech organizowanego przez Instytut Adama Mickiewicza.
Celem kuratorki wystawy było zasygnalizowanie kilku problemów obecnych w sztuce Rafała Bujnowskiego. Pierwszym było zwrócenie uwagi na właściwy dla niego sposób analizy jednego z najstarszych mediów sztuki - malarstwa. Odrębność reprezentowanego przez niego podejścia polega na reprodukowaniu kolejnych przedstawień niemal w nieskończoność. W tym kontekście obraz nie jest więc pojedynczym tworem, którego wartość polega na jego niepowtarzalności, ale przedstawieniem dowolnego przedmiotu - najczęściej elementu kultury konsumpcyjnej - funkcjonującego w wielu niemal identycznych odbitkach. Tyle że nie są to odbitki mechaniczne, ale ręcznie tworzone przez Bujnowskiego. W 1936 roku Walter Benjamin wieścił kryzys aury, będący konsekwencją procesu reprodukcji mechanicznej posługującej się fotografią w celu wytworzenia niemal nieskończonej ilości kopii poszczególnych obrazów. Rafał Bujnowski, tworząc serie niemalże identycznych przedstawień, z jednej strony udowadnia, że ich zwielokrotnianie nie musi oznaczać śmierci aury, z drugiej zaś pokazuje, że sztuka wymyka się mechanizacji, gdyż pomiędzy poszczególnymi obrazami możemy wskazać drobne, ale zauważalne, różnice. Warto podkreślić, że poprzez swoje artystyczne gesty Bujnowski pokazuje, że jest przedstawicielem końca XX i początków XXI wieku, świadomym faktu, że sztuka istnieje w zbiorowej świadomości tylko wówczas jeśli została wystarczającą ilość razy zreprodukowana, najlepiej na powszechnie dostępnych przedmiotach (np. kubkach i innych turystycznych gadżetach).
Kolejnym aspektem wystawy jest pojawiające się od pewnego czasu w pracach Bujnowskiego nowe medium - wideo. Używając go artysta podejmuje grę pomiędzy obrazem rozumianym tradycyjnie - jako przedstawienie na płótnie wykonane przy pomocy farb - a obrazem wideo - pochodną wiązki elektronów. Prowadząc tę grę porównawczą podejmuje najbardziej podstawowe tematy akademickie - akt, martwą naturę i pejzaż - tyle że filmuje je a nie maluje. W ten sposób klasyczne tematy zyskują odmienną oprawę w postaci nowego medium. Jednak zmiana dyspozytywu nie wynika z krytycznej postawy Bujnowskiego - z jego niewiary w malarstwo - wręcz przeciwnie wideo i obraz sztalugowy doskonale się w jego twórczości uzupełniają, wzajemnie wyjaśniają i intensyfikując wrażenia odbiorcy.
Trzecim aspektem wystawy jest refleksja nad rolą i definicją malarza, który jest jednocześnie artystą i rzemieślnikiem. Pięćset lat temu Leonardo da Vinci, w liście do księcia Sforzy, pisał, reklamując swoje usługi i starając się o posadę na dworze, że potrafi wykonywać fortyfikacje, efemeryczne dekoracje okolicznościowe, a jeśli trzeba to i portret namaluje. Czasy się zmieniły, podejście do artystów - po okresie romantycznego zrywu - także, ale Rafał Bujnowski, nie tylko maluje obrazy, ale jeśli trzeba pomaluje także ściany w Galerii, co udowodnił wykonując z olbrzymim zaangażowaniem projekt odnowy elewacji BUNKRA SZTUKI w ramach wystawy POPelita w 2001 roku. Artysta para się także grafiką, która przez lata zaliczana była do sztuk użytkowych. Prowadzi z definicją użyteczności przewrotny dialog "portretując" w serii Artykuły spożywczo-przemysłowe przedmioty codziennego użytku, często stosując płótna powtarzające kształt reprodukowanych przedmiotów. Element "usługowości" pojawia się także w jego Obrazach do mieszkania, w których wciela się w rolę współczesnego trendsettera, nie tylko projektując najbardziej odpowiednie dla poszczególnych domowych pomieszczeń obrazy (portret ślubny do sypialni czy martwa naturę z cytryną do kuchni), ale także wskazując, gdzie należy poszczególne przedstawienia umieścić.
Jak pisze Marek Krajewski, w tekście przeznaczonym do katalogu wystawy, działaniom Bujnowskiego towarzyszy potrzeba tworzenia materialnych obiektów, które stanowiłyby rodzaj metaprzedmiotów skonstruowanych w ten sposób, by służyły przede wszystkim do myślenia o rzeczach wypełniających nasz świat.
Wystawa, obejmując przedstawienia przedmiotów, portrety i fragmenty krajobrazów, jest doskonałym dowodem na dobre malowanie.
Rafał Bujnowski (ur. 1974) - malarz, grafik, ostatnio także artysta posługujący się wideo. W latach 1993-1995 studiował na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej, a następnie w latach 1995-2000 na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Od 1994 do 2001 działał w Grupie Ładnie, jednocześnie od 1998 do 2001 prowadził Galerię Otwartą w Krakowie, w ramach której wystawiał m.in. plakaty przedstawiające przedmioty codziennego użytku w formule zbliżonej do reklamy produktów supermarketu, jednak niemożliwych do kupienia. Interesuje go wchodzenie sztuki w przestrzeń publiczną, a także kwestie komercjalizacji sztuki i pozbawiania jej wartości innej niż materialna. Dokumentuje przemianę dzieła sztuki w reklamę lub w przedmiot.
Jego ulubioną metodą jest powtarzanie przedmiotu w innej technice (malarstwo olejne, linoryty). Próbuje oczyścić swoją sztukę z indywidualności. Wykonane przez niego obrazy przypominają np. cegły czy deski, a jednocześnie mogą być odbierane jako przykłady malarstwa abstrakcyjnego czy konceptualnego. Artysta sprzedawał je początkowo po rzeczywistej cenie "towaru", jaki przedstawiały. Zajmuje się także akcjami artystycznymi, polegającymi na odmalowywaniu fasad galerii. Brał udział w wielu wystawach zbiorowych: Namaluj mnie, BWA, Zielona Góra [1999], Marzenie prowincjonalnej dziewczyny, Sopot [2000], Model do składania, Centrum Rzeźby Polskiej, Orońsko [2000], Trafik Kunst, Instytut Polski, Wiedeń [2000], Grupa Ładnie w D'Arcy, Warszawa [2000], Scena 2000, CSW, Zamek Ujazdowski, Warszawa [2000], IV Krajowa Wystawa Malarstwa, BWA, Wrocław (wyróżnienie) [2001], Grupa Ładnie, GCK Katowice [2001], Grupa Ładnie, Galeria Manhattan, Łódź [2001], Relax, Galeria Arsenał, Białystok [2001], Popelita, Bunkier Sztuki, Kraków [2001], Na zewnątrz, CSW Łaźnia, Gdańsk [2001], Rybie Oko, BWA Słupsk [2001], Rafał Bujnowski, Józef Robakowski, Galerie Rudiger Schottle, Munchen (Niemcy) [2003/2004], Zasiedzenie. Wystawa o mieszkaniu, Galeria Miejska Arsenał, Poznań [2004], Meubles et Peintures, Institut Polonais, Paryż (Francja) [2004]. Swoje prace prezentował także na wielu wystawach indywidualnych: Anka, Galeria Otwarta, Kraków [1998], Ruch, Galeria Otwarta, Kraków [1999], Grafika gratis, Galeria Jednego Obiektu, Kraków [1999], Magda zaginęła, Galeria Otwarta, Kraków [1999], Para wynajmie mieszkanie, Galeria Otwarta, Kraków [2000], Art. spożywczo-przemysłowe, Goethe Instytut, Kraków [2000], Zdjęcia, Galeria Zderzak, Kraków [2000], Zapałki, prezerwatywy, mydło, Kiosk Ruchu, Kraków [2000], Kaseta video 180 minut, Galeria Potocka, Kraków [2000], Cheap art from Poland, Window Gallery, Londyn [2000], Obraz okno, Galeria Zewnętrzna AMS (400 billboardów w 9 miastach Polski) [2001], Malowanie, odnawianie, Międzynarodowe Centrum Kultury, Poznań [2001], New and Recent (razem z Marcinem Maciejowskim), IBID Projects, Londyn (Wielka Brytania) [2003], Obrazy, przedmioty, Johnen+Schoettle, Kolonia (Niemcy) [2003], Wiza, zmierzch, muzeum, Świetlica Sztki Raster, Warszawa [2004]
Bunkier Sztuki, pl. Szczepański 3a, 31-011 Kraków
Kontakt: www.bunkier.com.pl |