 |
|
| OROŃSKO - CENTRUM RZEŹBY POLSKIEJ |
|
| Krzysztof Malec (1965-2002) Rzeźba, dokumentacja twórczości |
|
| 27.03.2004 - 25.04.2004 |
| 27.03.2004 - 25.04.2004 |
|
 |
|
Ekspozycja w Galerii "Kaplica" prezentowana jest w miejscu wybranym i przeobrażonym przez Krzysztofa Malca w 1996 roku w ramach wystawy zbiorowej Status Quo. Młody artysta puszystymi drobinami pałek wodnych realizował unikatowe, rozedrgane najmniejszym powiewem wiatru "oceany spokoju". Te niezwykle osobiste, "oszczędne" działania Malca wzbogaciły całokształt zjawisk sztuki okresu postmodernizmu. Instalacje - czułe na ruch skrzydeł motyla - pozwalały zapomnieć o ziemskiej grawitacji, otulając skały, tworzyły swoiste odmiany japońskich ogrodów kontemplacji zen. Puszyste przestrzenie odnosiły się do mikro- i makroskali natury; będąc nieraz przekaźnikiem chłodnego światła, odsyłały podświadomość w luministyczne spektakle Kosmosu. Dziś powracają w jedynej do zrealizowania formie - dokumentacji przywołującej efemeryczne, "nieskończone konstrukcje", które ze strony ich Twórcy nie znajdą kontynuacji. Pierwsza akcja, wykorzystująca to szczególne medium, powstała w czasie studenckiego pleneru w Dłużewie1. Impulsem stało się przejmujące doświadczenie miękkości, jakie Krzysztof Malec odkrył wchodząc bosymi stopami "w dywan" zroszonych poranną rosą dmuchawców. W ciemni zasypanych puchem amfiladowych wnętrz, oświetlony wiązką światła (obrazu z projektora), nagi (zanurzony w "pramaterii") artysta wykonał performance Narodziny. W tym samym roku zrealizował pierwszą statyczną wersję Ciszy. W jasnym wnętrzu, z wydobytej dziennym światłem toni wynurzały się marmurowe skały. Krzysztof Malec realizował dwa rodzaje puszystych instalacji - z dostępem światła dziennego oraz w przejmującej ciemności, rozpraszanej wiązką światła uwięzionego w surowej, miękkiej przestrzeni. Odkrywczy dyplom w pracowni prof. Stanisława Słoniny przyniósł rzeźbiarzowi Grand Prix na VI Biennale Sztuki Młodych w Akwizgranie w 1991, szereg znaczących nagród i udział w kolejnych ekspozycjach (Budapeszt) oraz pierwszą zagraniczną wystawę indywidualną w Bredzie w 1993. W 1991 artysta stworzył cykl prac określających jego samodzielną, dojrzałą drogę twórczą. Wśród nich Ziemia Ojczysta - "nagrobkowo" wypolerowana płyta trawertynowej skały o zachowanej nieregularnej linii "brzegowej", przypominająca kontury landów, czy kontynentów, oglądanych z lotu ptaka. Na zimnej, niesprzyjającej życiu kamiennej gładzi rzeźbiarz zaszczepił oazy mchu. W działaniach Malca zakodowany został niejako stan instynktownego podążania ku śmierci, szczególnie obecny w Wyspie życia, odkutym w piaskowcu męskim torsie zanurzonym w czarnym akwarium (obszytym fioletowym - pasyjnym aksamitem). Przejmujący jest efekt cielistości nasączonego wodą piaskowca, który imituje ciało pokryte "gęsią skórą", przynosząc zarazem skojarzenia z wyspą i całą jej złożoną symboliką. Instalacja Śmierć - była przejmująco pięknym krajobrazem czarnych wysp zanurzonych w wodzie, spod których wyłaniało, sączyło się światło. Dziesięć lat później - autorską techniką "marnotrawstwa nasion" zaczerpniętą z natury - Krzysztof Malec zrealizował Eliseum. Z puchu Malec tworzył "ich ostatnie", niezwykłe, kruche konstelacje, (ciemna, aksamitna, zwarta pałka wodna, obumierając, tracąc spoistość - rozsyła w nieograniczoną przestrzeń miliardy drobnych nasion poruszanych wiatrem, siłą powietrza), wizje o "natężeniu piękna przekraczającym swoim wyrazem naturę".
Kontemplując prace Krzysztofa Malca być może odkrywamy tajemnicę osobowości obdarzonej takim wewnętrznym "piekłem", że twórczość była koniecznością wyrażenia tego stanu - chwilowym ratunkiem, ukojeniem. Wystawę tworzą rzeźby przestrzenne: Akt (gips, 1994); Wyspa życia (piaskowiec, woda, metal, aksamit, 1991) ze zbiorów Wydziału Rzeźby ASP w Warszawie; ponadto fotografie autorstwa Krzysztofa Malca, oraz Danuty Godyckiej, Jana Gaworskiego, Lecha Karwowskiego, Jacka Staniszewskiego i in. ze zbiorów: Archiwum Muzeum ASP w Warszawie, ASP w Gdańsku, CRP w Orońsku, MN w Szczecinie i Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie, PGS w Sopocie oraz dwie dokumentacje wideo autorstwa: Leszka Golca (Orońsko, 1996) i Witosława Czerwonki (PGS, 1992). W Orońsku Krzysztof Malec zrealizował dwie puszyste instalacje: w 2001 (do wystawy Wojna w człowieku) oraz w 1996 (Status Quo). Dyskomfort obcowania z dokumentacją tych efemerycznych, wyjątkowych w historii sztuki współczesnej działań, skłania do refleksji nad wartością indywidualnego życia oraz nad niemożnością zastąpienia czy dosłownego, moim zdaniem, "zrekonstruowania" instalacji po śmierci Krzysztofa Malca.
Dorota Grubba
"W swoich pracach używam puchu złożonego z miliardów nasion, którymi wypełniam pomieszczenia, zacierając ich realne kształty, zmieniając ich charakter i funkcję. Dokonuje się swoiste oczyszczenie przestrzeni z nadmiaru form, kątów prostych, kolorów. Czasami zabiegi te, odnoszące się do funkcji bądź symboliki wnętrza, mogą wydawać się polemiczne. Zawsze jednak to marnotrawstwo nasion wiąże się z przyjemnością, jaką daje wrażenie spokoju w oswojonym miękką materią, do niedawna obcym świecie".
Krzysztof Malec (1965-2002)
Kontakt: www.rzezba-oronsko.pl
|
Wystawy aktualne | Archiwum wystaw 2003-2012
|
| |
|