 |
|
"Fotografie Roberta Doisneau. Paryż" to pierwsza w Polsce monograficzna wystawa prac niezwykle znanego francuskiego fotografa, jednego z najwybitniejszych przedstawicieli fotografii humanistycznej XX wieku. W swoich pracach Doisneau dokumentował życie Paryża, które na jego zdjęciach jest tętniącym życiem miastem zwykłych ludzi. W Sali Marmurowej Zamku pokazanych zostanie 50 oryginalnych fotografii jego autorstwa, które pochodzą ze Zbiorów Narodowych Sztuki Współczesnej Francji.
Paryż, marzec 1950 roku. Wśród przechodniów na ulicy para młodych ludzi: chłopak w jasnym szalu objął właśnie dziewczynę ramieniem i całuje ja w usta. W tle paryski ratusz skapany w delikatnym, rozproszonym świetle, które jak szary namiot osłania niebo nad Île-de-France tak, jak owija się dla zabezpieczenia cenne meble.
Opublikowane po raz pierwszy w magazynie "Life" zdjęcie Roberta Doisneau jest jedną z najsłynniejszych fotografii XX wieku - powielane na milionach pocztówek, plakatów, kalendarzy, chusteczek, poduszek, puzzli, T-shirtów i... zasłon pod prysznic stało się symbolem Paryża - miasta kochanków, czytelnym przekazem o powrocie po wojnie na ulice Paryża normalnego życia, wolności i radości, ikoną francuskiego stylu życia. Robert Doisneau, kluczowa postać fotografii humanistycznej, jeden z najbardziej znanych i płodnych francuskich fotografów, urodził się w 1912 roku w Gentillly, Val-de-Marne. W 1932 roku zrealizował swój pierwszy fotoreportaż dla gazety ilustrowanej "Excelsior". Profesjonalnie zajął się fotografią dwa lata później: został wtedy fotografem reklamowym i przemysłowym w koncernie Renault, gdzie pracował do 1939 roku. Był członkiem agencji Rapho. W latach 1949-52 związany był z francuską edycją magazynu "Vogue", później pracował wyłącznie jako fotograf niezależny. Zmarł w 1994 roku w Montrouge.
Mimo że Doisneau fotografował modę i portretował sławnych artystów (Giacometti, Cocteau, Leger, Braque, Picasso), to największą popularność przyniosły mu zdjęcia anonimowych, zwykłych ludzi w codziennych sytuacjach, które w sposób doskonały oddawały atmosferę miejsca i epoki - Paryża lat 40. i 50. Fotograf uwielbiał włóczyć się z aparatem po paryskich przedmieściach i ulicach, obserwując przechodniów, zakochanych studentów, emerytów, włóczęgów, taksówkarzy, przekupniów, grajków, dzieci bawiące się na ulicy. Sam starał się pozostać niezauważonym: był poławiaczem obrazów, mistrzem bezstronnej fotografii, obserwatorem, który dyskrecję wzniósł na wyżyny i umieścił ją w centrum swojej twórczości. W swojej pracy Doisneau kierował się intuicją. Szukał przede wszystkim anegdoty, gdyż opowiadanie historii było dla niego ważniejsze niż komponowanie wycyzelowanych, przemyślanych do ostatniego szczegółu kadrów. Jego zdjęcia ewokują sympatią i uczuciem; są ironiczne, zabawne, choć za humorem często kryje się lekki smutek.
Fotografie Roberta Doisneau, pisze w katalogu wystawy Elżbieta Łubowicz, łączą w sobie cechy zarówno reportażu, jak i poetyckiego dokumentu. Jest w nich jednocześnie uważne, rzeczowe spojrzenie Cartier-Bressona, refleksyjny dystans Kertesza i tajemniczość Atgeta. Mają własny wyraz, w którym najważniejsza jest pełna życzliwości ciekawość innych ludzi: sytuacji, w których się znajdują, wyglądu, reakcji na otoczenie.
Cudowność codziennego życia jest podniecająca, żaden reżyser filmowy nie zainscenizuje tak niespodziewanych wydarzeń, jakie dzieją się na ulic - mawiał Doisneau. Po latach okazało się jednak, że niektóre z jego fotografii (w tym słynny "Pocałunek przed Ratuszem") były inscenizowane, zagrane prze wynajętych aktorów czy przyjaciół artysty. Odkrycie tego faktu wywołało wielką dyskusję, paradoksalnie jednak w żaden sposób nie wpłynęło na ich popularność. Sam Doisneau tłumaczył, że te inscenizacje wynikają z wnikliwej obserwacji ludzi i ich zachowań, a wykreowane przez niego sytuacje zdarzyły się naprawdę, choć innego dnia, na innej ulicy, w innej porze roku. Jest zatem jeden z marcowych dni. Chłopak w jasnym szalu objął właśnie młodą dziewczynę...
Kontakt: www.zamek.poznan.pl
|