 |
|
W granicach Polski zawsze było miejsce dla więcej niż jednej tradycji religijnej. Prawosławie, również w sensie formacji kulturowej, zajmowało wśród nich niezwykle znaczącą pozycję. Dziś w wyniku zmiany granic i procesów asymilacyjnych prawosławnych w Polsce jest niewiele - około pół miliona wiernych. Niemniej Cerkiew, zakorzeniona na ziemiach Rzeczypospolitej od ponad tysiąca lat, z godnością i troską pielęgnuje swoją tradycję. Właśnie prawosławie w Polsce przybliża wystawa Światło ze Wschodu. Została ona zorganizowana przez Fundację im. Księcia Konstantego Ostrogskiego pod kierunkiem redaktor Przeglądu Prawosławnego Anny Radziukiewicz, przy współpracy z krytykiem fotografii Krzysztofem Jureckim.
Twórcy wystawy opowiedzieli o prawosławiu w Polsce za pośrednictwem 160 fotografii. Skorzystali z najlepszych zdjęć, jakie poczynając od lat 70. XX wieku ukazały się na ten temat w Polsce. Sięgnęli również do 40 pocztówek z początku XX wieku. Autorami zdjęć są Grzegorz Dąbrowski, Marek Dolecki, Krzysztof Miszułowicz, Tomasz Mościcki, Andrzej Karpowicz, Andrzej Kramarz, Piotr Sawicki, Piotr Szymon, Wiktor Wołkow i Wiesław Mariusz Zieliński.
Wystawie towarzyszy specjalnie przygotowany przez TVP 25-minutowy film Prawosławie w Polsce w reżyserii Jerzego Kaliny oraz zapętlony pokaz slajdów Grzegorza Dąbrowskiego z etiudą muzyczną Nadziejo moja Jana Smyka. Niezwykle ważnym komponentem wystawy w Miejskiej Galerii Sztuki w Łodzi są ikony Jerzego Nowosielskiego z Cerkwii p.w. Zaśnięcia NMP w Krakowie oraz współczesne ikony z Bielskiej Szkoły Ikonograficznej, założonej w 1991 roku przez ks. Leoncjusza Tofiluka, jedynej w Polsce. Wystawa po raz pierwszy została pokazana w Moskwie w galerii Cerkwi Chrystusa Zbawiciela, czyli najbardziej prestiżowym miejscu, jakie stronie polskiej mógł zaproponować Rosyjski Kościół Prawosławny. Otworzył ją Patriarcha Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej Aleksy II i Metropolita Cerkwi w Polsce Arcybiskup Sawa. Obejrzało ją około 25 tysięcy osób i odbiła się niezwykle szerokim echem w rosyjskich mediach. Wystawa powstała dzięki dotacji Ministerstwa Kultury.
W Łodzi o polskim prawosławiu opowiedzą również znawcy tematyki, podczas sesji popularnonaukowej. Arcybiskup diecezji łódzko-poznańskiej Szymon przybliży obecność prawosławia w centralnej Polsce i jego greckie oraz rosyjskie korzenie. Prof. Antoni Mironowicz, znawca historii Kościoła prawosławnego w Rzeczypospolitej, przedstawi krótki zarys historii Cerkwi w Polsce. Dr Jerzy Uścinowicz, architekt, znawca architektury sakralnej, będzie analizować fenomen przenikania wartości w sztuce sakralnej między Wschodem a Zachodem na przykładzie między innymi twórczości Jerzego Nowosielskiego.Na podobny fenomen, ale w muzyce sakralnej, zwróci uwagę prof. Włodzimierz Wołosiuk, muzykolog, który również prześledzi proces rozchodzenia się dróg między muzyką cerkiewną a kościelną. Anna Radziukiewicz przybliży wschodni monastycyzm w Polsce i jego rozległe korzenie tkwiące na Bałkanach i Rusi.
Sesja odbędzie się w Miejskiej Galerii Sztuki w Łodzi w Galerii Willa przy ul. Wólczańskiej 31. Początek 31 sierpnia o godz. 12.00.
O godzinie 18.00 tego samego dnia, w tejże samej galerii, koncert muzyki cerkiewnej w wykonaniu znanego chóru z Wrocławia Oktoich pod dyrekcją księdza Grzegorza Cebulskiego, uroczyście otworzy wystawę Światło ze Wschodu.
Anna Radziukiewicz
Kuratorka wystawy
Miejska Galeria Sztuki w Łodzi, Galeria Willa, ul. Wólczańska 31
Kontakt: www.miejskagaleria.lodz.pl |