 |
|
Potężny magnacki ród Lubomirskich, wyrosły "z soli" i zdobywający od XVI wieku coraz wieksze znaczenie w historii Polski, był licznie rozgałęziony. Potomkowie właścicieli Rzeszowa związali się w XVIII wieku z włościami w widłach Wisły i Sanu, nabytymi od Rozwadowskich. Tutaj też osiedli i mieszkali do 1944 roku. Muzeum Regionalne w Stalowej Woli mieści się w gmachu, wzniesionym niegdyś przez ten ród na potrzeby administracji dominialnej. Stąd naturalne zaintersowanie historią familii Lubomirskich.
Założeniem wystawy jest przypomnienie roli, jaką odegrali w historii Polski przedstawiciele rodu Lubomirskich, tym razem nie jako wodzowie i politycy, ale arystokratyczni miłośnicy i mecenasi sztuki, wywierający znaczący wpływ na rozwój kulturalny kraju. Uwaga organizatorów skoncentrowana została na przeworskiej linii rodowej, lecz zostanie ona zaprezentowana na tle znamienitych przedstawicieli rodziny na przestrzeni wieków.
Nie przypadkiem właśnie linia przeworska została wyeksponowana. To bowiem książę Henryk Lubomirski z Przeworska był fundatorem Muzeum im. Książąt Lubomirskich, wchodzącego w skład Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie. Jego inicjatywę kontynuował syn i kolejni przedstawiciele rodu. W roku 1940 zbiory zostały upaństwowione przez władze ZSRR i rozdzielone pomiędzy kilka różnych placówek muzealnych Lwowa.
Dziś, po latach znów można pokazać te zasoby. Wielkim walorem niniejszej wystawy jest właśnie fakt, iż pojawią się na niej eksponaty pochodzące wyłącznie ze zbiorów lwowskich (Lwowskie Muzeum Historyczne, Lwowska Galeria Sztuki, Lwowskie Muzeum Etnografii i Przemysłu Artystycznego). Eksponaty te w wiekszości należały niegdyś do Muzeum im. Książąt Lubomirskich.
Znajdzie się wśród nich galeria kilkunastu portretów Lubomirskich, pędzla m.in. Rodakowskiego, Grassiego czy Lampiego, a także wizerunki magnackich siedzib.
Zbiór kilkudziesięciu militariów nawiązuje zarówno do rycerskiej tradycji rodu, jak i myśliwskich oraz kolekcjonerskich pasji Lubomirskich.
Oprócz tego na wystawie zaprezentowane zostaną eksponaty, które stanowiły elementy wyposażenia wnętrz arystokratycznych siedzib (tkaniny dekoracyjne, zastawa stołowa, przedmioty użytkowe, ozdoby), a także stroje. Ekspozycja zawiera również fragmenty kolekcji: zegarów, wachlarzy damskich i tabakierek, głównie z dawnego Muzeum im. ks. Lubomirskich we Lwowie. Ciekawostką jest pasmo włosów Napoleona, przechowane w przeszklonym puzderku, echo romantycznej mody na zbieranie tego rodzaju pamiatek po osobach bliskich lub ważnych. Zabytki pochodzą zarówno z Polski, jak i innych krajów europejskich oraz Azji, z okresu od XVI do początków XX wieku.
Wystawie towarzyszy katalog naukowy pod redakcja drą Kazimierza Kuczmana, w wersji polskiej i ukraińskiej. Opracowane zostały lekcje muzealne, także wersji multimedialnej oraz wycieczkowa edukacja regionalna przybliżająca dzieje rodu Lubomirskich. Wystawa jest jednym z elementów projektu pt. Festiwal Lubomirskich, realizowanego w ramach Narodowego Programu dla Polski - Fundusz Małych Projektów pod patronatem Unii Europejskiej.
Po zakończeniu projektu w Muzeum Regionalnym w Stalowej Woli, wystawa Lubomirscy linii przeworskiej - arystokraci i kolekcjonerzy eksponowana będzie w innych polskich muzeach: w Muzeum Okręgowymw Płocku, we wrocławskim Ossolineum i w Muzeum Zamoyskich w Kozłówce.
Muzeum Regionalne w Stalowej Woli ul. Sandomierska 1, 37-464 Stalowa Wola
Kontakt: www.muzeum.stalowawola.pl |