RZEŻBA

Autorzy Antoni Biłas, Michał Gałkiewicz, J. Michalewicz, S. Żałobny Data odsłonięcia 9 czerwca 1966 Materiał biały beton zbrojony Wymiary wysokość: 30 m Napisy AL GL (po 1989 roku zamienione na 1939, 1956)

Pomnik poświęcony został pamięci pierwszej akcji zbrojnej oddziału Gwardii Ludowej im. Stefana Czarnieckiego, pod dowództwem Franciszka Zubrzyckiego ps. Mały Franek, który w okolicznych lasach, w dniach 9 i 10 czerwca 1942 roku, z fatalnym skutkiem, starł się dwukrotnie z Niemcami. Usytuowany w okolicy Piotrkowa Trybunalskiego, przy trasie Warszawa-Katowice, składa się z monumentalnego obelisku w kształcie miecza oraz betonowego sześcianu - tablicy, na której wyryto nazwy miejscowości - miejsca największych walk partyzanckich w Polsce. Uzupełnieniem rozległego założenia memoratywnego było stworzenie w pobliskim lesie skansenu - obozu partyzanckiego. Dwa lata później, w październiku 1968 roku, przy pomniku wzniesiono także okazały budynek Muzeum Czynu Partyzanckiego oraz motel.

Po 1989 roku pomnik "przechrzczono". Symbole AL i GL zastąpiono Krzyżem Vituti Militari oraz ... Na polu chwały 1920 (!) Dodano olbrzymii znak Polski Walczącej i daty 1939 i 1956 (?). Skuto wszystkie nazwy miejscowości - miejsca walk partyzanckich na usytuowanej nieopodal tablicy. Tę ostatnią otynkowano. Dawne wnętrza Muzeum Czynu Partyzanckiego bezmyślnie zniszczono i przebudowano z przeznaczeniem na salon firmowy huty szkła... Finezja. Charakterystyczny dla polskiej architektury lat 60/70 XX wieku pobliski motel przebudowany został przez prywatnego właściciela na bezstylowe gmaszysko / sypialnię dla kierowców TIR-ów. Ślad nie pozostał także po skansenie - makiecie obozu partyzanckiego. Dawniej zadbany teren, porastają dziś chwasty. Szkoda... Można było przecież zachować dla potomnych wysokiej klasy dzieło sztuki, architektury i wystroju wnętrza, opatrzone stosownym komentarzem o obłudzie komunistycznej propagandy, próbującej przekuć w sukces katastrofalną w skutkach, nieprzemyślaną i źle dowodzoną "akcję" oddziału Małego Franka.

Dawne Muzeum Czynu Partyzanckiego

Foto i opracowanie © 2007 Paweł Giergoń