RZEŻBA

Autorzy - Sroczyński (lewa supraporta, "Partyzantka polska") - Jabłoński (centralna supraporta, "Braterstwo broni") - Antoni Gürtler-Gąsecki (prawa supraporta, "Wyzwolenie z obozu") Data odsłonięcia 1951 Materiał gips Adres Chmielna 15

W 1951 roku przy ulicy Chmielnej 15 w Warszawie oddano do użytku nowowybudowaną, dwupiętrową kamienicę z przeznaczeniem na siedzibę Zarządu Głównego Związku Bojowników o Wolność i Demokrację (ZBOWiD). Jak napisano w "Stolicy", nowy budynek wzniesiony został "według projektu znanych warszawskich architektów, członków Związku Bojowników o Wolność i Demokracje: inż. arch. Syrkusa i inż. arch. Przybylskiego". W parterze budynku zaprojektowano pomieszczenia klubowe i okazały hall wejściowy, który zostać miał przyozdobiony płaskorzeźbami zaprojektowanymi przez "artystów rzeźbiarzy z grona członków Związku". Trudno dziś dociec, czy gipsowe supraporty miały z czasem przybrac szlachetniejszą formę, czy też od początku zaplanowano je do wykonania w technice narzutu gipsowego. Faktem jest, iż do dziś zarówno wejście główne, prowadzące z hallu na piętro jak i boczne wejścia do "sal klubowych" ozdobione są trzema, wyraźnie zróżnicowanymi pod względem artystycznym kompozycjami plastycznymi autorstwa trzech artystów rzeźbiarzy, nota bene również członków ZBOWiD. Po lewej stronie hallu umieszczono płaskorzeźbę zatytułowana "Partyzantka polska" - dzieło rzeźbiarza Sroczyńskiego. Centralne miejsce, na wprost wejścia do budynku, przeznaczono na największe rozmiarami przedstawienie "Braterstwo broni" autorstwa rzeźbiarza Jabłońskiego. Trzecia, identyczna co pierwsza rozmiarami kompozycja "Wyzwolenie z obozu" - to dzieło Antoniego Gürtler-Gąseckiego. Dopełnieniem dekoracji plastycznej reprezentacyjnego hallu były wykonane w technice metaloplastyki kinkiety i imponujący żyrandol. Wszystkie wymienione kompozycje rzeźbiarskie cechuje dość sztywna, charakterystyczna dla epoki teatralna forma i rażący banał przedstawionych tematów. Mimo to, stanowią doskonale zachowany dokument czasów w jakich powstały.

Foto i opracowanie © 2010 Paweł Giergoń

Bibliografia: Nowa siedziba Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, Stolica 1951 nr 23