RZEŻBA

Autorzy Edward Wittig (rzeźba), Antoni Jawornicki (cokół) Data odsłonięcia 11 listopada 1932, (rekonstrukcja, 9 września 1967) Materiał brąz, granit Wymiary wysokość: 6 m (rzeźba), 9 m (cokół) Napisy brak

Najpiękniejszy pomnik Warszawy. Bez wątpienia wybitne dzieło sztuki i jednocześnie najpopularniejsza praca znakomitego rzeźbiarza, Edwarda Wittiga. Zaprojektowany w 1923 roku, zaprezentowany został jako model na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu (1929). Wysokie walory artystyczne pomnika doceniła m.in. ówczesna prasa francuska i niemiecka. Był to pierwszy w Europie pomnik poświęcony lotnikom. Przed II wojną światową stał na placu Unii Lubelskiej. Tu przetrwał przynajmniej do czasu wybuchu Powstania w 1944 roku. Dokładna data zniszczenia nie jest znana. Podzielił los innych pomników Warszawy, które systematycznie niszczone przez hitlerowców do końca 1944 roku, były przetapiane na potrzeby wojska. Powojennej rekonstrukcji dokonał Alfred Jesion, na podstawie statuetki, która służyła Wittigowi jako jeden z modeli. Odlew wykonano w gliwickich Zakładach Urządzeń Technicznych. Ponownego odsłonięcia dokonano w dniu 9 września 1967 roku. Pomnik stanął w nowej lokalizacji, na styku ulic Żwirki i Wigury / Wawelskiej.

Foto i opracowanie © 2004 Paweł Giergoń