|
|
WARSZAWA - POMNIK WOJCIECHA BOGUSŁAWSKIEGO |
|
|
Autor: |
Jan Szczepkowski |
Data odsłonięcia: |
27 września 1936 (rekonstrukcja 17 stycznia 1965) |
Materiał: |
brąz, granit finlandzki |
Wymiary: |
wysokość: ok. 2 m (rzeźba), 3 m (cokół) |
Napisy: |
Wojciech Bogusławski (na cokole) |
|
Pomnik upamiętniający osobę wybitnego dla kultury polskiej dramatopisarza, aktora i reżysera. Rozpisany w 1929 roku konkurs wygrał Jan Szczepkowski, jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy dwudziestolecia międzywojennego, autor rewelacyjnej, utrzymanej w stylistyce art deco kapliczki Bożego Narodzenia, wystawionej w Pawilonie Polskim na Międzynarodowej Wystawie Sztuki Dekoracyjnej w Paryżu w 1925 roku. Lokalizację na placu Teatralnym w Warszawie ustalono w 1932 roku. Pomnik wystawiono ze składek aktorów zrzeszonych w Związku Artystów Scen Polskich. Uroczystego odsłonięcia monumentu dokonał prezydent stolicy, Stefan Starzyński w dniu 27 września 1936 roku. Odlana w brązie figura Bogusławskiego stanęła na cokole obłożonym dekoracyjnymi płycinami i elementami geometrycznymi z różowego granitu finlandzkiego, pochodzącego z rozebranego w 1926 roku soboru św. Aleksandra Newskiego na placu Saskim. Płaskorzeźbione motywy figuralne w płycinach utrzymane są w charakterystycznym dla twórczości Szczepkowskiego stylu art deco i nawiązują wyraźnie do rozwiązań zaprezentowanych na wystawie paryskiej w 1925 roku.
Pomnik został wysadzony przez Niemców po upadku Powstania 1944 roku. Ocalały jedynie fragmenty cokołu. Brązowe szczątki figury odnaleziono w 1945 roku na terenie wolskiej fabryki Lilpopa. Rekonstrukcji monumentu w 1964 roku podjął się sam autor. Odtworzone zostały wszystkie pierwotne elementy pomnika. Do dziś na płytach cokołu można odnaleźć ślady po kulach II wojny światowej. Ponownego odsłonięcia pomnika dokonano z PRL-owską pompą w dniu 17 stycznia 1965 roku, w dwudziestą rocznicę wkroczenia wojsk Armii Czerwonej do zrujnowanej Warszawy.
Opracowanie: Paweł Giergoń
| |
|