RZEŻBA

Autor: Stanisław Sikora Data odsłonięcia: 30 maja 1968 Materiał: piaskowiec "Brenna" (cokół, maski), kamionka (kompozycja figuralna) Wymiary: wysokość: 770 cm, średnica: 2 m Napisy: brak

Parafrazując klasyka, możnaby krzyknąć: "Przebóg! Światowid jako żywy!" W rzeczywistości to nie komiks J. Christy o przygodach dzielnych wojów i smoka Milusia lecz zupełnie poważny pomnik, ustawiony przed siedzibą centrali komunistycznej partii o nazwie Zjednoczone Stronnictwo Ludowe, dziś dogorywającej pod szyldem Polskiego Stronnictwa Ludowego. Co więcej, to dzieło jednego ze zdolniejszych rzeźbiarzy polskich, Stanisława Sikory (zm. w 2000 r.), po II wojnie światowej bezbłędnie wykonującego zlecenia władzy ludowej (socrealistyczne płaskorzeźby na fasadzie kina Praha, pomniki wdzięczności Armii Czerwonej). Pogański w formie obelisk miał być "symbolem bohaterstwa i patriotyzmu polskich chłopów" (cyt. Wiesław Głębocki, "Warszawskie pomniki"). W górnej części wykuł Stanisław Sikora maski czterech postaci ważnych dla ideologii ZSL (PSL): Bartosza Głowackiego, Wojciecha Drzymały, partyzanta Batalionów Chłopskich i Wiciarki, dziewczyny z "Ziekonego Krzyża" - organizacji kobiecej wspierającej partyzantkę spod znaku BCh. Ceramiczny fryz w środkowej części pomnika przedstawia motywy taneczne Mazowsza, ulubionego zespołu pieśni i tańca doby PRL. Wysoka na 230 cm i długa na 730 cm, wodo- i ognioodporna kamionka wypalona została przez Zakłady Kamionkowe "Marywil" w Suchedniowie. Okładzina kamienna pomnika jest dziełem Szydłowieckich Zakładów Kamienia Budowlanego.

Opracowanie: Paweł Giergoń