HISTORIA SZTUKI
WACŁAW SZYMANOWSKI
Paweł Giergoń    02-10-2005

Rzeźbiarz i malarz. Urodził się w 1859 roku w Warszawie, gdzie zmarł w roku 1930. Kształcił się w warszawskiej szkole rysunku Wojciecha Gersona, a następnie w latach 1875-79 w paryskiej pracowni Cypriana Godebskiego. W latach 1879-80 studiował w École des Beaux-Arts pod kierunkiem Eugene Delaplanche'a. Sztudia malarskie odbył w akademii monachijskiej. W latach 1895-1905 mieszkał w Paryżu, zaś w roku 1913 oraz później, w latach 1921-1922, przebywał we Włoszech. W 1922 roku powrócił do kraju.

Okres wczesnej twórczości Szymanowskiego cechowała głównie działalność na polu malarstwa, którego tematyką były pejzaże, portrety i scenki z życia wiejskiego. Jego braz "Kłótnia hucułów" nagrodzono złotym medalem w Monachium w 1888 roku i na Wystawie Powszechnej w Paryżu w roku 1889. Na początku lat 90-tych XIX wieku poświęcił się niemal wyłącznie twórczości rzeźbiarskiej. Akademicka jeszcze w formie, wczesna twórczość rzeźbiarska Szymanowskiego ("Prometeusz", 1876), wkrótce uległa zmianie, głównie dzięki inspiracji twórczością takich artystów jak Constantin Meunier czy Auguste Rodin. W tym czasie, rzeźby Szymanowskiego zaczęło cechować uogólnienie, płynny, secesyjny kontur oraz szkicowe traktowanie bryły ("Mickiewicz po improwizacji", 1898). Pochodzące z tej pracy personifikacje (Ból i Miłość) ozdobiły, już jako samodzielna kompozycja, pomnik nagrobny ojca artysty, ustawiony w 1906 roku na warszawskich Powązkach. Ulubionym motywem artysty stała się forma asymetrycznej fali - z tego okresu pochodzą takie prace jak "Śmiejąca się fala" z 1902 roku i późniejsza o rok, wykonana w drewnie "Fala".

Wacław Szymanowski znany jest przede wszystkim jako autor dzieł monumentalnych. W roku 1903, na krakowskich Plantach odsłonięto pomnik jego autorstwa, dedykowany pamięci Artura Grottgera. Najbardziej znaną kompozycją rzeźbiarską tego znakomitego artysty pozostaje jednak pomnik Fryderyka Chopina w warszawskich Łazienkach, zaprojektowany w 1909 roku i odsłonięty ostatecznie w roku 1926. To chyba jedyny na świecie, secesyjny pomnik wykonany w tak monumentalnej skali. Dziełem życia artysty miał się stać niezrealizowany projekt "Pochód na Wawel", przewidziany jako uzupełnienie brakującego skrzydła krużganków dziedzińca zamku na Wawelu. Monumentalnej skali 52 posągi, zaprojektowane zostały jako korowód królów i innych wybitnych osobistości związanych z historią Polski. Symboliczna wymowa dzieła, przedstawiająca m.in. historię zatargu Bolesława Śmiałego z biskupem Szczepanowskim wywołała szeroką dyskusję w społeczeństwie, dzieląc polskie środowisko artystyczne na obozy zwolenników i wrogów realizacji tej koncepcji. Z niezrealizowanego projektu, zachowały się fragmenty wykonane w różnej skali i materiałach, przechowywane w kilku polskich muzeach.

Do innych ciekawych prac artysty należy zaliczyć pomnik Juliusza Słowackiego, zrealizowany w kościele w Krzemieńcu na Wołyniu, rodzinnym mieście poety. Odlany w Paryżu, przewieziony został do Krzemieńca w roku 1909. Wśród dzieł kameralnych, dekoracyjnych, w twórczości Szymanowskiego wyróżnia się kompozycja "Macierzyństwo" z roku 1902, wykonana w białym marmurze (Muzeum w Rogalinie) oraz odlana w brązie i ustawiona w roku 1929 w warszawskim parku im. Traugutta.

Opracowanie: Paweł Giergoń


redakcja|nota prawna
© 2003-2024 sztuka.net   Wszelkie prawa zastrzeżone.